سدیم اسید پیرو فسفات
سدیم اسید پیرو فسفات با نام های دیگری مانند دی سدیم دی هیدروژن پیروفسفات ، دی سدیم پیروفسفات ،اسید سدیم پیرو فسفات ، دی سدیم دی هیدروژن دی فسفات و با نام اختصار SAPPشناخته میشود و همچنین این ماده به عنوان یک نمک فسفاته غذایی در صنعت کاربرد دارد
سدیم اسید پیرو فسفات با فرمول شیمیایی Na2H2P2O7 یک ترکیب نسبتا اسیدی با PH حدود 4 و به صورت پودر سفید رنگ می باشد. اجزای تشکیل دهنده آن اسید فسفریک خوراکی و نوعی نمک است
از ترکیب سدیم اسید پیروفسفات با بیکربنات سدیم گاز کربن دیاکسید یا گاز کربنیک آزاد میشود و باعث پوکی، پف کردن یا ور آمدن خمیر میشود و همچنین و این گاز موجب افزایش حجم و اسفنجی شدن بافت نان، بیسکویت و کلوچه و سایر فرآورده های آردی می شود. البته به جز سدیم اسید پیرو فسفات موادی دیگری مانند اسید تارتاریک و کرم تارتار یا مونو کلسیم فسفات و دی کلسیم فسفات و سدیم آلومینیوم فسفات هم ازجمله عوامل تاثیر گذار در ور آمدن می باشند
این ویژگی ها باعث شده تا در بسیاری از فراورده های آردی از سدیم اسید پیروفسفات برای حجم دهی و کاهش زمان تخمیر استفاده شود
بیشترین کاربرد پیرو فسفات در تولید بیکینگ پودر و بهبود دهنده های نان و آرد ، صنعت کیک و کلوچه وتا حدی بیسکوییت و ویفر است
سدیم اسید پیرو فسفات در فرآورده های دریایی برای جلوگیری از تشکیل کریستال های استروایت مورد استفاده قرار میگیرد
در فراورده های گوشتی و پروتئینی جهت ثابت نگه داشتن رنگ و افزایش ماندگاری مورد استفاده قرار میگیرد
در غذاهای کنسروی باعث کاهش کریستالهای نامطلوب (منیزیم آمونیوم هگزاهیدرات) از طریق تشکیل کمپلکس با منیزیم میشود.و درنهایت در صنعت لبنیات به عنوان عامل امولسیفایرمورد استفاده قرار میگیرد
پیروفسفات با توجه به سرعت عملکرد و انتظاری که از آن در تولید محصول می رود یعنی مدت زمان آزاد سازی گازco2، به سه گروه: پیرو فسفات fast، پیرو فسفات medium و پیرو فسفات slow تقسیم می شوند و مصرف کنندگان برحسب نوع محصول تولید ی خود آن را در فرمولاسیون خود استفاده میکنند.
آیا استفاده از این ماده برای سلامتی خطر دارد؟
سدیم اسید پیروفسفات یکی از مواد اولیه غذایی است که در صنعت به محصولات مختلفی از نانهای حجیم و کیک و بیسکوئیت گرفته تا لبنیات و گوشتهای فرآوریشده مورد استفاده قرار میگیرد. به صورت کلی، مصرف این ماده در مقادیر مجاز و بسیار کم خطری برای سلامتی افراد ندارد و مورد تأیید اداره غذا و دارو آمریکا میباشد. با این حال، مصرف سدیم اسید پیروفسفات در مقادیر زیاد میتواند روند پیری را تسریع کند و در بیماران کلیوی و قلبی منجر به اختلالات جدی و حتی مرگ شود. از همین رو، این دسته از افراد بهتر است کمتر از غذاهای فرآوریشده که دارای سدیم اسید پیروفسفات، استفاده نمایند